Wat is tandpijn?
Tandpijn kan allerlei oorzaken hebben. In de eerste plaats denken we aan een gaatje in de tand (cariës). Maar die gevoeligheid kan eveneens te wijten zijn aan een slijtage van de tand, o.a. door overmatig contact met zuren. Koolzuurhoudende frisdranken zijn hier vaak een grote boosdoener. Ook na verzorging van de gaatjes in de tand (cariës) kan de tand gevoelig blijven aan prikkels.
Soms gaat het louter om een overdreven gevoeligheid van de tanden aan zoet, zuur, warmte- en/of koudeprikkels. Dit ontstaat soms door overmatig poetsen, waardoor de beschermlaag wegvalt of de tandhals bloot komt te liggen.
Wanneer de tandpijn vooral optreedt bij het dichtbijten, kan dit te wijten zijn aan een te hoog komende vulling of aan een gestoorde plaatsing van bovenste en onderste tanden op mekaar. Anderzijds kan het zijn dat een tand een barst vertoont.
Wanneer iemand acuut hevige tandpijn heeft, kan er sprake zijn van een tandabces. Dit gaat gepaard met klassieke ontstekingsverschijnselen zoals roodheid, zwelling en soms koorts. In ernstige gevallen kunnen ook de lymfeklieren in de hoofd- en halsstreek gezwollen zijn.
Lees meer
Lees minder
Wat kan ik er zelf aan doen?
De meeste tandproblemen hebben te maken met een slechte hygiëne of voedingsgewoonte. Eet niet te veel zoetigheden en drink niet te veel koolzuurhoudende frisdranken.
Besteed de nodige aandacht aan het poetsen. Poets je wel goed en lang genoeg? Zorg dat je 2 tot 3 maal per dag je tanden reinigt en let erop dat je elke tand poetst! Gebruik je de juiste tandenborstel? Een elektrische ronde borstel reinigt je tanden doorgaans beter.
Ons advies
|
Het is raadzaam om niet te poetsen onmiddellijk nadat je iets zuur heeft gegeten of gedronken (denk aan citrusvruchten of vruchtensappen). Dit werkt de slijtage in de hand door het gecombineerd effect van het zuur en het borstelen. |
Vergeet zeker ook niet te flossen na elke poetsbeurt. Op die manier verwijder je de voedingsresten die tussen je tanden blijven steken. Wie niet zo van flossen houdt, kan gebruik maken van kleine borsteltjes om tussen de tanden te kuisen. Wees voorzichtig met tandenstokers. Wanneer je deze verkeerd of overmatig gebruikt, kunnen ze schade aanrichten aan uw tandvlees of tanden.
Mondwaters (vb. Fluocaril®®, Listerine®) kunnen aanvullend gebruikt worden (2 maal per dag), maar vervangen zeker niet het poetsen! Sommige mondwaters bevatten ook een ontsmettend middel. Dit kan nuttig zijn om te gebruiken in geval van een mondinfectie. Maar gebruik ze niet te lang! Ze kunnen ter hoogte van glazuur en tandvullingen soms verkleuringen geven of een aanleiding vormen tot schimmelinfecties of smaakveranderingen. Het gebruik blijft om die reden best beperkt tot een week.
Lees meer
Lees minder
Wat vertel ik mijn apotheker?
Vertel je apotheker steeds voor wie je iets komt halen tegen tandpijn. Vertel hem ook als je nog andere geneesmiddelen inneemt. Als je zwanger bent, moet je hem dat ook laten weten!
Lees meer
Lees minder
Wat kan mijn apotheker voor mij doen?
De apotheker kan je in eerste instantie helpen om een juiste tandenborstel en tandpasta te kiezen. Hierbij is vooral de hoeveelheid fluor in de tandpasta van belang:
- Vanaf de doorbraak van de eerste melktand tot de leeftijd van 2 jaar is het genoeg om éénmaal per dag te poetsen met een kindertandpasta. Deze tandpasta’s bevatten meestal 250 à 500 ppm (part per million) fluoride.
- Van 2 tot 6 jaar poetst je kind best tweemaal per dag met een gelijkaardige tandpasta.
- Vanaf het moment dat de eerste blijvende tanden doorbreken poets je best driemaal per dag met een gewone tandpasta (bevat 1000 à 1500 ppm fluoride).
- Nadat de tanden gewisseld zijn is het tevens aangewezen om ook de tussenvlakken van de tanden te poetsen met tandzijde (flos) of fijne borsteltjes voor tussen de tanden.
Extra fluortoediening onder de vorm van tabletjes is niet nodig. Ook niet bij kleine kinderen. Er wordt voldoende fluor gehaald uit de dagelijkse voeding en het drinkwater. Te veel aan fluor kan aanleiding geven tot witte vlekjes op de tanden.
Wanneer baby’s huilen zonder duidelijke oorzaak kan dit te wijten zijn aan de doorbraak van de eerste melktandjes. Je kan de pijn verminderen door een speciale verzachtende tandgel aan het tandvlees te smeren.
Je kan ook een pijstiller geven op basis van paracetamol of ibuprofen, zeker wanneer de tanddoorbraak met koorts gepaard gaat.
Ook bij mensen met een kunstgebit is het belangrijk de tanden goed te reinigen. Hiervoor zijn er allerlei producten verkrijgbaar in de apotheek.
Bij tandpijn kan de apotheker je, in afwachting van een bezoek aan de tandarts, een pijnstiller aanraden op basis van paracetamol, ibuprofen of naproxen. Aspirine raden we hier niet aan vermits dit de bloeding kan doen toenemen mocht de tand alsnog getrokken worden.
Paracetamol: |
Hoeveel?
volwassenen: 500 à 1000 mg; 3 tot 4 maal per dag kinderen: 60 mg/kg per dag, te verdelen over 3 à 4 innames (dit komt neer op ongeveer 20 mg/kg per inname).
Wanneer?
Innemen in geval van tandpijn en telkens minimum 4 uur laten tussen 2 toedieningen. Maak in ieder geval een afspraak bij de tandarts!
Aandachtspunten?
Sliktabletten werken na ongeveer 30 à 45 minuten; bruis- en smelttabletten na ongeveer 20 minuten. Er bestaan verscheidene toedieningsvormen (sliktabletten, bruistabletten, smelttabletten, suppo’s en siroop).Je apotheker kan je helpen een juiste keuze te maken.
|
Ibuprofen: |
Hoeveel?
volwassenen: 200 à 400 mg; 3 tot 4 maal per dag kinderen: 20 à 30 mg/kg per dag, te verdelen over 3 à 4 innames (dit komt neer op 5 à 10 mg/kg per inname.
Wanneer?
Innemen in geval van tandpijn en telkens minimum 4 uur laten tussen 2 toedieningen. Maak in ieder geval een afspraak bij de tandarts!
Aandachtspunten?
Neem ibuprofen in met een groot glas water en dit bij voorkeur bij het eten om maaglast te voorkomen. Neem best geen ibuprofen zonder advies van de arts indien je maaglast of problemen met je hart of bloeddruk hebt. Gebruik geen ibuprofen tijdens de zwangerschap of borstvoedingsperiode. Vermeld steeds aan je apotheker welke geneesmiddelen je nog neemt. Hij of zij zal dan nakijken of ibuprofen zonder problemen kan gecombineerd worden. Er bestaan verscheidene toedieningsvormen (sliktabletten, bruistabletten, en siroop). Je apotheker kan je helpen een juiste keuze te maken.
|
Naproxen: |
Hoeveel?
volwassenen: 220 mg (1 tablet); 2 (max. 3) maal per dag
Wanneer?
Innemen bij tandpijn. Steeds minimum 8 uur tijdsinterval laten tussen elke inname. Maak in ieder geval een afspraak bij de tandarts!
Aandachtspunten?
Neem naproxen in met een groot glas water en dit bij voorkeur bij het eten om maaglast te voorkomen. Neem best geen naproxen zonder advies van de arts indien je maaglast of problemen met je hart of je bloeddruk hebt. Gebruik geen naproxen tijdens de zwangerschap of borstvoedingsperiode. Vermeld steeds aan je apotheker welke geneesmiddelen je nog neemt. Hij of zij zal dan nakijken of naproxen zonder problemen kan gecombineerd worden.
|
Lees meer
Lees minder
Wanneer ga ik best naar de huisarts?
Tandpijn ontstaat niet zonder enige reden. Een pijnstiller is dan ook maar een tijdelijk lapmiddel! Het is zeker aangewezen om zo snel mogelijk een afspraak bij de tandarts te maken zodat die kan uitmaken wat er gaande is.
Lees meer
Lees minder
Tandpijn
De meeste tandproblemen hebben te maken met een slechte hygiëne of voedingsgewoonte.
- Eet niet te veel zoetigheden en drink niet te veel koolzuurhoudende frisdranken.
- Besteed de nodige aandacht aan het poetsen.
Poets je wel goed en lang genoeg? Zorg dat je 2 tot 3 maal per dag uw tanden reinigt en let erop dat je elke tand poetst!
- Gebruik je de juiste tandenborstel? Een elektrische ronde borstel reinigt je tanden doorgaans beter.
- Het is raadzaam om niet te poetsen onmiddellijk nadat je iets zuur hebt gegeten of gedronken (denk aan citrusvruchten of vruchtensappen).
Dit werkt de slijtage in de hand door het gecombineerd effect van het zuur en het borstelen.
- Vergeet zeker ook niet te flossen na elke poetsbeurt. Op die manier verwijder je de voedingsresten die tussen je tanden blijven steken.
Wie niet zo van flossen houdt, kan gebruik maken van kleine borsteltjes om tussen de tanden te kuisen.
- Wees voorzichtig met tandenstokers. Wanneer je deze verkeerd of overmatig gebruikt, kunnen ze schade aanrichten aan je tandvlees of tanden.
- Mondwaters (vb. Fluocaril®, Listerine®) kunnen aanvullend gebruikt worden (2 maal per dag), maar vervangen het poetsen zeker niet!
Sommige mondwaters bevatten ook een ontsmettend middel. Dit kan nuttig zijn om te gebruiken in geval van een mondinfectie. Maar gebruik ze niet te lang! Ze kunnen ter hoogte van glazuur en tandvullingen soms verkleuringen geven of een aanleiding vormen tot schimmelinfecties of smaakveranderingen. Het gebruik blijft om die reden best beperkt tot een week.
In sommige gevallen is het raadzaam een arts te raadplegen.
Tandenborstel: de juiste kiezen
Een goede tandenborstel moet voldoen aan enkele algemene kenmerken:
- De tandenborstel moet voldoende soepel zijn. Een te harde borstel kan al snel het tandvlees beschadigen. Je kiest best voor een “medium” exemplaar. Als je een beugel draagt of wanneer je een tandvleesaandoening hebt, zal je tandarts je aanraden een zachte (soft) tandenborstel te gebruiken.
- De haartjes zijn bij voorkeur van nylon gemaakt. Deze kunnen exact even lang gemaakt worden of afgerond zijn. Een klein borstelhoofd vergemakkelijkt het schoonmaken van elke tand. Dit laat toe de moeilijk te borstelen gedeelten te bereiken.
- De borstel moet in ieder geval goed in de hand liggen.
- Het wordt algemeen aangeraden de tandenborstel 4 maal per jaar te vervangen. Je kunt bijvoorbeeld je tandenborstel vervangen bij het begin van een nieuw seizoen. De tandenborstel wordt dagelijks gebruikt en slijt dus relatief snel. Bij een goede borstel staan de haren recht. Door veelvuldig gebruik verdwijnt geleidelijk de veerkracht en gaan de haartjes omkrullen. Dit is het signaal is om de tandenborstel te vervangen.
- Kinderen kiezen best voor een exemplaar met een kleiner poetsoppervlak en een kortere steel.
- Ouders of verzorgers van kinderen zullen beter overweg kunnen met een gelijkaardige borstel maar met een iets langere steel, wanneer ze de tanden van het kind moeten poetsen.
- Er zijn speciale tandenborstels beschikbaar voor het reinigen van kunstgebitten en voor mensen met “blokjes”.
Tips voor een goed onderhoud van je tandenborstel
-
Spoel je tandenborstel na gebruik grondig af onder stromend water.
-
Plaats je tandenborstel met de kop omhoog te drogen in een houder of beker.
-
Gebruik altijd je eigen tandenborstel!
De voordelen van een electrische tandenborstel:
Als we onze tanden poetsen met een gewone tandenborstel, blijft dikwijls nog tandplaque zitten. Een electrische tandenborstel verwijdert dit beter. Het is wel belangrijk om correct en voldoende lang (2 minuten per poetsbeurt) te poetsen.
Lees minder
Lees meer